Mamica Józef (1878–1940), pastor, działacz narodowy, kapelan W. P. Ur. 13 VIII w Pruchnej w pow. cieszyńskim, w rodzinie chłopskiej; był synem Pawła i Marii z Wowrzeczków. Po ukończeniu dwuklasowej szkoły ludowej w rodzinnej wsi uczęszczał do niemieckiego gimnazjum w Cieszynie, gdzie należał do tajnego polskiego stowarzyszenia studenckiego «Jedność». Studiował następnie (od 3 X 1899) teologię ewangelicką w Wiedniu i w Bazylei; studia ukończył w r. 1903. Ordynowany 15 XI t. r., zamierzał pracować jako pastor na Śląsku Cieszyńskim, jednak superintendent kościoła ewangelickiego na Śląsku Cieszyńskim T. Haase nie zgadzał się początkowo na jego wybór ze względu na polskie przekonania narodowe M-y. Przez rok przebywał M. w «domu kandydatów» w Starym Bielsku jako pomocnik ks. Lisztwana; dzięki pomocy Lisztwana, który był zięciem Haasego, M. uzyskał w r. 1904 stanowisko drugiego pastora w Błędowicach w pow. cieszyńskim, u boku ks. J. Folwarcznego. Obok pracy duszpasterskiej w zborze błędowskim, położonym na obszarze polsko-czeskiego pogranicza językowego, M. prowadził również żywą akcję narodową wśród tej części swoich parafian, którzy ulegali wpływom germanizacyjnym. Za działalność tę zwalczany był przez ówczesne czynniki rządowe i administracyjne, a ze szczególną zawziętością atakowało go renegackie pismo J. Kożdonia „Ślązak”. Również po przewrocie politycznym 1918 r. M. skutecznie przeciwstawiał się ruchowi ślęzakowskiemu (z kolei popieranemu przez czynniki czeskie), szerząc zarówno w kościele, jak i poza nim uświadomienie narodowe. W okresie walk o Śląsk Cieszyński pracował w Głównym Komitecie Plebiscytowym w Cieszynie, pełniąc w nim funkcje zastępcy przewodniczącego. Z ramienia Głównego Komitetu Plebiscytowego wydał w Cieszynie w r. 1919 dwie propagandowe broszury: Do ludu ewangelickiego i Polityczne korzyści z przynależności do Polski. Był latem 1919, wraz z ks. Karolem Kuliszem, w Paryżu w sprawie przyłączenia całego Śląska Cieszyńskiego do Polski.
Po podziale Śląska Cieszyńskiego w r. 1920, kiedy Błędowice znalazły się w granicach Czechosłowacji, M. zmuszony był opuścić zbór błędowicki. Brał udział w drugim i trzecim powstaniu śląskim, a następnie przeniósł się do Poznania, gdzie objął obowiązki ewangelickiego kapelana wojskowego i szefa duszpasterstwa ewangelickiego w okręgu wojskowym poznańsko-pomorskim. Był z ramienia Min. Wyznań Rel. i Oświecenia Publ. rzeczoznawcą dla spraw wyznaniowych i politycznych byłego zaboru pruskiego. Wraz z księżmi K. Banszelem i K. Kotulą zakładał zbory polsko-ewangelickie na terenie Poznańskiego, Pomorza i Mazur, m. in. w Poznaniu, Bydgoszczy, Toruniu i Grudziądzu. Był współzałożycielem Tow. Polaków Ewangelików w Poznaniu. W r. 1935 przeszedł jako kapelan w randze pułkownika w stan spoczynku. Osiadł w Mnichu koło Chybia (na Śląsku Cieszyńskim) i pozostał tam w czasie drugiej wojny światowej. W kwietniu 1940 został aresztowany przez Niemców i wywieziony do obozu w Dachau, a następnie do Mauthausen, gdzie z głodu i wycieńczenia zmarł 3 VIII 1940. Był odznaczony Orderami Polonia Restituta i Virtuti Militari.
Kneifel E., Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Eging (Niederbayern) [1967] s. 130; – Broda J., Ks. kapelan J. M., „Strażnica Ewangeliczna” 1947 nr 9/10 s. 15; W cieniu śmierci, Ewangelicy – ofiary prześladowań w czasie II wojny światowej, Praca zbiorowa, W. 1970 s. 15–6; – „Roczn. Ewangelicki” 1925 s. 172, 202, 371.
Ludwik Brożek